Του ΗΛΙΑ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ
Τις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζει σε θέματα ασφάλειας και υγείας στα εργοστάσια παραγωγής τσιμέντου που διαθέτει στην Ελλάδα παρουσίασε με επιτυχία η εταιρία «Α.Ε. Τσιμέντων Τιτάν.» σε δημοσιογραφική επίσκεψη στο εργοστάσιο της εταιρίας στο Καμάρι Αττικής με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και Ασφάλεια (ΕU – OSHA, με έδρα το Μπιλμπάο) και της Γενικής Διεύθυνσης Συνθηκών Εργασίας του Υπουργείου Απασχόλησης, σε συνεργασία με την Α.Ε. Τσιμέντων Τιτάν. Σκοπός της επίσκεψης ήταν η ενημέρωση των επισκεπτών σχετικά με τις καλές πρακτικές για ασφάλεια και υγεία στους χώρους εργασίας, παράλληλα με την προβολή επιχειρήσεων και οργανισμών που έχουν βραβευτεί μέσω του θεσμού των «Ευρωπαϊκών Βραβείων Καλής Πρακτικής» για τη συμβολή τους στη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος και των συνθηκών ασφάλειας και υγείας στη εργασία στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τον κ. Λευτέρη Αναστασάκη, προϊστάμενο υπηρεσίας υγείας και ασφάλειας της Α.Ε. Τσιμέντων Τιτάν στο εργοστάσιο της εταιρίας στο Καμάρι Αττικής: « Στόχος της εταιρίας στον τομέα της ασφάλειας και υγείας στην εργασία είναι το μηδέν ατύχημα. Το γεγονός αυτό επιτυγχάνεται με τον εντοπισμό των πιο επικίνδυνων εργασιών, με την ανάλυση των κινδύνων από εξειδικευμένα στελέχη, με την εκπαίδευση του προσωπικού στην ασφαλή χρήση των μηχανημάτων και την ενδελεχή διερεύνηση των ατυχημάτων».
Από τον σχεδιασμό και την παραγγελία των μηχανημάτων πέρα από το τεχνολογικό κομμάτι και το πώς λειτουργεί η εγκατάσταση, η εταιρία λαμβάνει ιδιαίτερη μέριμνα για θέματα ασφάλειας των εργαζομένων». Στο πλαίσιο αυτό, όλα τα ηλεκτρομηχανολογικά τμήματα της εγκατάστασης είναι σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία περί ασφαλούς λειτουργίας, δεν δημιουργούν εκρηκτικές ατμόσφαιρες και πάντα όταν ολοκληρώνεται μία εγκατάσταση δεν μπαίνει σε λειτουργία αν δεν έχουν ολοκληρωθεί όλα τα μέτρα ασφάλειας. Ο κ. Νίκος Πουλιάνος, τεχνικός ασφαλείας της Α.Ε. Τσιμέντων Τιτάν στην μονάδα παραγωγής της εταιρίας στο Καμάρι Αττικής επισημαίνει ότι : «Πριν λειτουργήσει μία εγκατάσταση το προσωπικό εκπαιδεύεται καταλλήλως πάνω στην λειτουργία της και ενημερώνεται σχετικά με τα μέτρα ασφάλειας και τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που πρέπει να λαμβάνει υπόψη του κατά την λειτουργία του συγκροτήματος.
Μέσω της μελέτης εκτίμησης κινδύνου που γίνεται για κάθε συγκρότημα και της συχνής και τακτικής συμμετοχής των εργαζομένων είτε είναι της παραγωγής είτε της συντήρησης ή απασχόλησης τους πάνω στο μηχάνημα λαμβάνονται στοιχεία για την επικινδυνότητα του μηχανήματος όταν ένας εργαζόμενος πηγαίνει να δουλέψει και να συντηρήσει ένα μηχάνημα. Όπως τονίζει ο κ. Πουλιάνος, «Πάνω σε αυτήν την επικινδυνότητα για να την μειώσουμε είτε προτείνουμε διάφορα μέτρα κατασκευαστικά ή βελτιώσεις του συγκροτήματος ή του μηχανήματος σε θέματα ασφαλούς λειτουργίας. Αν δεν γίνεται επέμβαση στο μηχάνημα παίρνουμε διάφορα άλλα μέτρα όπως είναι τα ειδικά μέσα ατομικής προστασίας που προστατεύουμε τον εργαζόμενο για το μικρό χρονικό διάστημα που θα πάει να ελέγξει ή να κάνει μία επέμβαση στο συγκρότημα.
Ένα παράδειγμα καλής πρακτικής είναι η αποτελεσματική μείωση ατυχημάτων στο συγκρότημα κλιβάνου-προθερμαντή. Μέχρι το 2004, σημειώνονταν κατά μέσο όρο πέντε ατυχήματα κάθε χρόνο στα τέσσερα Ελληνικά εργοστάσια της Εταιρίας στον προθερμαντή. Από 2004 μέχρι 2009 έχει σημειωθεί μόλις ένα ατύχημα σε αυτό το κομβικό και επικίνδυνο σημείο της παραγωγής, καθώς έχουν βελτιωθεί πολύ οι πρακτικές ασφάλειας. Για παράδειγμα για την απόφραξη του προθερμαντή εν λειτουργία υποχρεωτικά πρέπει να υπάρχουν πάντα δύο εργαζόμενοι, οι οποίοι θα βρίσκονται ο ένας πίσω από τον άλλον, θα φοράνε ειδική προστατευτική στολή και κράνος για την εκτέλεση της εργασίας και θα έχουν άμεση συνεννόηση από πριν με το κεντρικό χειριστήριο ελέγχου.
Το 1970, όταν ξεκίνησαν οι προσπάθειες της εταιρίας στην πρόληψη ατυχημάτων, η εταιρία Α.Ε.Τσιμέντων Τιτάν είχε 60 ατυχήματα ανά 1.000.000 ώρες στα τέσσερα εργοστάσια της στην Ελλάδα. Μέχρι σήμερα η εταιρία είχε σημειώσει πολύ σημαντική πρόοδο στον τομέα ασφάλειας στην εργασία και υπήρχε η τάση προς το μηδέν ατύχημα. Η εταιρία συγκαταλέγεται ανάμεσα στις κορυφαίες εταιρείες παγκοσμίως στις επιδόσεις της στην πρόληψη ατυχημάτων (περίπου 3 ατυχήματα ανά 1.000.000 ώρες). Μετέχει ενεργά στο Cement Sustainability Initiative (CSI) και ανταλλάσει βέλτιστες πρακτικές με τις 18 εταιρίες που μετέχουν στο CSI.
Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η Α.Ε.Τσιμέντων Τιτάν στον τομέα της ασφάλειας και υγείας στην εργασία είναι η ασφάλεια των εργολάβων λόγω η ελλιπούς ευαισθητοποίησης και τεχνικής κατάρτισης των εργολάβων. Ορισμένοι εργαζόμενοι των εργολάβων αλλάζουν συχνά, ομιλούν μετρίως την ελληνική, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο πρόκλησης ατυχήματος λόγω παρανοήσεων σε εντολή εκτέλεσης εργασίας. Επιπλέον οι οδηγοί δραστηριοποιούνται εκτός των εργοστασίων καθιστώντας πιο δύσκολο τον έλεγχο των κινήσεων τους. Για τον λόγο αυτό, όπως τονίζει ο κ. Αναστασάκης «Ο εργολάβος πρέπει να ακολουθεί τουλάχιστον την νομοθεσία και τυχόν επιπλέον μέτρα ασφαλείας που καθορίζονται από την εταιρία μας, η ασφάλεια στην εργασία πρέπει να είναι ένα από τα κύρια κριτήρια στην επιλογή στην ανάθεση έργου και στην συνεργασία γενικά με εργολάβους, ο εργολάβος πρέπει να είναι σε θέση να εκτελέσει το έργο αποτελεσματικά ακολουθώντας τους συμφωνημένους κανόνες ασφαλείας».
Επιπρόσθετα, η Α.Ε.Τσιμέντων Τιτάν απαιτεί από τους εργολάβους εξόρυξης Σύστημα Διαχείρισης Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας
( Σ.Δ.Υ.Α.Ε.) κατά ΕΛΟΤ 1801 και ανάλογα συστήματα ΣΔΥΑΕ από «μικρότερους» εργολάβους, άδεια εργασίας και ασφάλιση για τους εργολάβους, τεχνικό ασφαλείας για τα εργολαβικά συνεργεία, εκπαιδευμένο προσωπικό και εκπόνηση Σχεδίου Ασφαλούς Εργασίας (ΣΑΕ) πριν την έναρξη εργασιών συντήρησης και νέων έργων, το οποίο εγκρίνεται από την εταιρία.
Μέχρις στιγμή η εταιρία έχει πραγματοποιήσει εκπαίδευση σε γενικές αρχές Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας (Υ.Α.Ε) με το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ) το 2003 και το Ινστιτούτο Βιομηχανικής και Επαγγελματικής Επιμόρφωσης (ΙΒΕΠΕ) το 2007 (450 άτομα), σεμινάρια αμυντικής οδήγησης τα έτη 2002, 2006, 2007 (500 συνεργάτες σε κάθε κύκλο), σεμινάρια ασφαλούς χειρισμού αντλιών σκυροδέματος (223 άτομα το 2007), επί τόπου εκπαίδευση των νεοεισερχομένων εργαζομένων των εργολάβων από τον τεχνικό ασφαλείας και εξειδικευμένα τεχνικά σεμινάρια. Ακόμα η Α.Ε.Τσιμέντων Τιτάν έχει υλοποιήσει εξειδικευμένες εκπαιδεύσεις για τεχνικά θέματα (συγκολλήσεις), συμμετοχή εργολάβων σε εσωτερικά σεμινάρια ΥΑΕ, ενώ έχει παράσχει στους εργολάβους ενημερωτικά φυλλάδια για υδροχλωρικό οξύ / Αντλίες σκυροδέματος και φυλλάδια για αναμικτήρες μεταφοράς σκυροδέματος.
Στα επόμενα βήματα της εταιρίας προς την μεγιστοποίηση της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων είναι η ολοκλήρωση της εκπαίδευσης για το σύνολο του εργολαβικού προσωπικού, ο έλεγχος της υλοποίησής της από την εταιρία, η καθιέρωση μητρώου εγκεκριμένων εργολάβων και κάρτας εισόδου συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας (safety pass-Ξεκίνησε τον Ιούνιο 2009).
Το προφίλ της Α.Ε Τσιμέντων Τιτάν
Η Α.Ε Τσιμέντων Τιτάν δραστηριοποείται στην Ελλάδα από το 1902 όταν και Ιδρύεται το εργοστάσιο Ελευσίνας. Το 1948 πραγματοποιούνται οι πρώτες εξαγωγές. Το 1960-80 πραγματοποιεί επέκταση στην Ελλάδα (Εργοστάσια Θεσσαλονίκης 1962, Πατρών 1966, Καμαρίου 1976). Το 1971 γίνονται οι πρώτες επενδύσεις καθετοποίησης στο έτοιμο σκυρόδεμα.
Το 1988 –9 ιδρύονται σταθμοί διανομής τσιμέντου στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ) και την Ευρώπη. Το 1992 εξαγοράζεται η πλειοψηφία του πρώτου εργοστασίου εκτός Ελλάδος (Roanoke, ΗΠΑ), Στόχος της εταιρίας είναι να αναπτυχθεί σε ανεξάρτητη πολυ-περιφερειακή δύναμη στη διεθνή αγορά των δομικών υλικών, συνδυάζοντας την επιχειρηματική ικανότητα και ανταγωνιστικότητα με το σεβασμό για τον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον.
Το εργοστάσιο του Καμαρίου Αττικής θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα στην παραγωγή τσιμέντου στην Ευρώπη καθώς παράγει 2,5 εκατομμύρια τόνους τσιμέντου ετησίως. Ο Όμιλος Τιτάν διαθέτει 12 εργοστάσια παραγωγής τσιμέντου σε Ελλάδα, Η.Π.Α, Βουλγαρία, Π.Γ.Δ.Μ, Σερβία, Αίγυπτο και Τουρκία, 141 μονάδες έτοιμου σκυροδέματος, 47 λατομεία για την παραγωγή τσιμέντου και αδρανών υλικών, 9 μονάδες παραγωγής τσιμεντόλιθων, 8 μονάδες επεξεργασίας ιπτάμενης τέφρας, 1 μονάδα παραγωγής ξηρών κονιαμάτων και κέντρα διακίνησης τσιμέντου σε Ελλάδα, Η.Π.Α, Ιταλία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Αλβανία και Αίγυπτο.
Το προφίλ του EU-OSHA
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA) ιδρύθηκε το 1966 από την Ευρωπαϊκή Ένωση με σκοπό να συνδράμει στην κάλυψη των αναγκών ενημέρωσης στον τομέα της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας. Ο Οργανισμός εδρεύει στο Μπιλμπάο της Ισπανίας.
Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Κωνσταντόπουλο από την Διεύθυνση Διαχείρισης της πληροφόρησης, επιμόρφωσης και παρακολούθησης πολιτικών εργασίας για θέματα ασφάλειας και εργασίας που υπάγεται στο υπουργείο απασχόλησης, ο οργανισμός στοχεύει στην βελτίωση της ζωής των εργαζομένων, συνεργαζόμενος στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τους Εθνικούς Εστιακούς Πόλους.
Το 2008 & 2009 ο EU-OSHA οργανώνει πανευρωπαϊκή εκστρατεία σχετικά με τη σπουδαιότητα της εκτίμησης κινδύνου και τη δημιουργία ασφαλέστερων, υγιέστερων και παραγωγικότερων χώρων εργασίας στην Ευρώπη. Μία από τις κυριότερες δραστηριότητες υποστήριξης της ευρωπαϊκής εκστρατείας είναι τα «Ευρωπαϊκά Βραβεία Καλής Πρακτικής» στον τομέα της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας.
