Άρθρο του Διονύση Μπουγάτσου*
Τα ανυψωτικά μηχανήματα αποτελούν βασικά εργαλεία σε πολλούς τομείς της βιομηχανίας και των κατασκευών, καθώς διευκολύνουν τη μεταφορά βαρέων φορτίων και τη διεξαγωγή εργασιών που απαιτούν υψηλή ακρίβεια και ασφάλεια. Ωστόσο, η λειτουργία αυτών των μηχανημάτων ενέχει κινδύνους, ιδιαίτερα εάν δεν τηρούνται οι απαραίτητες προδιαγραφές ασφαλείας και πιστοποίησης.
Η ανάγκη για πιστοποίηση των ανυψωτικών μηχανημάτων δεν αφορά μόνο τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία, αλλά και την προστασία του προσωπικού και του φορτίου καθώς και την αποτροπή ατυχημάτων στο χώρο εργασίας.
Νομικό Πλαίσιο και ΦΕΚ 1186
Η νομοθεσία στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες, επιβάλλει αυστηρούς κανόνες για τη χρήση και τη συντήρηση των ανυψωτικών μηχανημάτων. Το ΦΕΚ 1186/Β/2018 αποτελεί μία από τις βασικές ρυθμίσεις που καθορίζουν την υποχρέωση πιστοποίησης αυτών των μηχανημάτων. Σύμφωνα με το συγκεκριμένο ΦΕΚ, η πιστοποίηση των ανυψωτικών μηχανημάτων είναι υποχρεωτική και πρέπει να πραγματοποιείται από διαπιστευμένους φορείς από το ΕΣΥΔ (Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης).
Η πιστοποίηση, εξασφαλίζει ότι τα μηχανήματα πληρούν τις προδιαγραφές ασφαλείας και ορθής λειτουργίας που ορίζονται από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Οι φορείς πιστοποίησης ελέγχουν τη λειτουργική κατάσταση των ανυψωτικών μηχανημάτων, την ασφάλεια των εξαρτημάτων τους, και την ικανότητα των μηχανημάτων να εκτελούν τις προβλεπόμενες εργασίες με ασφάλεια. Επιπλέον, το ΦΕΚ 1186 απαιτεί την τήρηση αρχείου συντήρησης και επιθεωρήσεων, το οποίο πρέπει να είναι διαθέσιμο για έλεγχο από τις αρμόδιες αρχές.
Η Αναγκαιότητα Πιστοποίησης
Η πιστοποίηση των ανυψωτικών μηχανημάτων δεν είναι απλώς μία νομική υποχρέωση. Είναι ένα κρίσιμο βήμα για την εξασφάλιση της ασφάλειας των εργαζομένων και της ορθής λειτουργίας των μηχανημάτων. Ο κύριος στόχος της πιστοποίησης είναι να διασφαλιστεί ότι τα μηχανήματα είναι σε άριστη κατάσταση και ότι δεν ενέχουν κίνδυνο για το προσωπικό που τα χειρίζεται ή για άλλους εργαζόμενους στο χώρο εργασίας.
Η έλλειψη πιστοποίησης μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά ατυχήματα, τα οποία όχι μόνο θέτουν σε κίνδυνο ζωές, αλλά μπορούν επίσης να επιφέρουν σημαντικές νομικές και οικονομικές συνέπειες για την επιχείρηση. Ατυχήματα που οφείλονται σε μη πιστοποιημένα ή ανεπαρκώς συντηρημένα μηχανήματα ενδέχεται να οδηγήσουν σε πρόστιμα, δικαστικές διώξεις, ή ακόμη και στο κλείσιμο της επιχείρησης.
Επιπλέον, η πιστοποίηση αποτελεί μια μορφή εγγύησης ότι η επιχείρηση λαμβάνει σοβαρά υπόψη την ασφάλεια των εργαζομένων της. Αυτό ενισχύει το ηθικό και την εμπιστοσύνη των εργαζομένων, οι οποίοι γνωρίζουν ότι εργάζονται σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Διαπιστευμένοι Φορείς Πιστοποίησης
Η πιστοποίηση των ανυψωτικών μηχανημάτων πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από διαπιστευμένους φορείς. Αυτοί οι φορείς διαθέτουν την τεχνογνωσία, την εμπειρία και τα απαραίτητα εργαλεία για να διενεργήσουν λεπτομερείς ελέγχους και δοκιμές. Η διαδικασία της πιστοποίησης περιλαμβάνει τόσο την αρχική επιθεώρηση του μηχανήματος όσο και τακτικές επιθεωρήσεις που διασφαλίζουν ότι το μηχάνημα παραμένει σε καλή κατάσταση καθ’ όλη τη διάρκεια της χρήσης του.
Οι διαπιστευμένοι φορείς χρησιμοποιούν διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα για την αξιολόγηση των μηχανημάτων. Τα πρότυπα αυτά περιλαμβάνουν απαιτήσεις για την αντοχή των υλικών, τη σταθερότητα του μηχανήματος και την αξιοπιστία των συστημάτων ασφαλείας. Οι φορείς πιστοποίησης, μετά την ολοκλήρωση της επιθεώρησης, εκδίδουν πιστοποιητικό το οποίο δηλώνει ότι το μηχάνημα είναι ασφαλές για χρήση.
Δοκιμές, Έλεγχοι και Επιθεωρήσεις
Οι δοκιμές, οι έλεγχοι και οι επιθεωρήσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας πιστοποίησης. Κατά την αρχική πιστοποίηση, το ανυψωτικό μηχάνημα υποβάλλεται σε μια σειρά από δοκιμές αντοχής και λειτουργικότητας. Αυτές οι δοκιμές περιλαμβάνουν τον έλεγχο της αντοχής των υλικών, τη λειτουργία των συστημάτων ασφαλείας, και την αξιολόγηση της σταθερότητας του μηχανήματος υπό διαφορετικές συνθήκες φόρτωσης.
Μετά την αρχική πιστοποίηση, είναι απαραίτητοι οι τακτικοί έλεγχοι και οι επιθεωρήσεις για να διασφαλιστεί ότι το μηχάνημα διατηρεί τις προδιαγραφές ασφαλείας του. Οι επιθεωρήσεις αυτές πρέπει να γίνονται σύμφωνα με ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, το οποίο καθορίζεται από τον τύπο του μηχανήματος και τις συνθήκες χρήσης του. Εάν κατά τη διάρκεια των επιθεωρήσεων εντοπιστούν προβλήματα, το μηχάνημα πρέπει να αποσύρεται από την κυκλοφορία μέχρι να διορθωθούν τα προβλήματα και να επαναπιστοποιηθεί.
Συμπέρασμα
Η πιστοποίηση των ανυψωτικών μηχανημάτων δεν είναι απλώς μια τυπική διαδικασία, αλλά μια κρίσιμη πρακτική που συμβάλλει στη διασφάλιση της ασφάλειας και της λειτουργικότητας των μηχανημάτων αυτών. Το ΦΕΚ 1186 επιβάλλει την υποχρέωση πιστοποίησης, καθιστώντας σαφές ότι μόνο τα πιστοποιημένα από διαπιστευμένους φορείς ανυψωτικά μηχανήματα μπορούν να χρησιμοποιούνται νόμιμα και με ασφάλεια στην Ελλάδα.Η επιχείρηση που επενδύει στην πιστοποίηση των μηχανημάτων της όχι μόνο συμμορφώνεται με τη νομοθεσία, αλλά και προστατεύει τους εργαζομένους της και τη φήμη της. Η τακτική συντήρηση και οι επιθεωρήσεις διασφαλίζουν ότι τα μηχανήματα παραμένουν σε άριστη κατάσταση, μειώνοντας τους κινδύνους ατυχημάτων και διασφαλίζοντας την αδιάλειπτη λειτουργία της επιχείρησης. Η πιστοποίηση, λοιπόν, δεν είναι απλώς ένα νομικό απαίτημα, αλλά ένας θεμελιώδης παράγοντας για την επίτευξη ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού εργασιακού περιβάλλοντος.
*Ο κ. Διονύσης Μπουγάτσος είναι τεχνικός διευθυντής της Cert smpc – Διαπιστευμένος Φορέας ελέγχων και πιστοποιήσεων
